«Առողջության պարտադիր ապահովագրությունը տապալվե՞ց, թե՞ հետաձգվեց»․ Ծաղիկ Վարդանյան
137
Երկուշաբթի, 18 նոյեմբերի, 2024 թ., 16:00
«Առողջության իրավունք» ՀԿ համահիմնադիր Ծաղիկ Վարդանյանի ֆեյսբուքյան գրառումը․ «Ապահովագրությունը տապալվե՞ց, թե՞ հետաձգվեց։ Հանրության հույսերը առողջության պարտադիր ապահովագրության ներդրման մասուվ սին են՝ առնվազն 2025 թվականի համար: «Հետաձգելու» պատճառը ներկայացվեց շատ լակոնիկ՝ «փող չկա», իսկ հետաքրքիր է 2023 թվականին չգիտեի՞ն, չէի՞ն կարողանում հաշվարկել, որ 2025-ին «փող չի լինելու»: Ես այդ կարծիքին չեմ և գիտեմ, որ ՀՀ-ում «փող» հաշվողները բավականին պրոֆեսիոնալ են: Փորձեմ ներկայացնել «ապահովագրական մեդալի» մյուս իրական կողը՝ ապահովագրության ներդրման իրական խոչընդոտներն ու «Հետաձգելու» պատճառները: Այն որ առողջապահության ոլորտի պատասխանատուները պատեհ-անպատեհ թմբկահարում էին/են այս կարևորագույն ծրագրի մասին, իրենց յուրաքանչյուր կատարած/չկատարած քայլերը կապում ապահովագրության հետ, կարծում եմ հիշում ենք բոլորս: Չենք մոռանում նաև, որ առողջության պարտադիր ապահովագրությունը դա պետության սոցիալական պարտավորությունն է իր քաղաքացու նկատմամաբ: Եվ ահա, 2025 թվականի Ազգային Ժողովում Պետական Բյուջեի քննարկման ժամանակ, հետադարձ տրամաբանության սկզբունքով, սկզբում լրագրողները «գուշակում» են, ապա պատասխանատու պաշտոնատար անձանցից ճշտում իրենց գուշակածը՝ 2025 ԹՎԱԿԱՆԻՆ ՉԻ ՄԵԿՆԱՐԿՎԻ ԱՌՈՂՋՈՒԹՅԱՆ ՊԱՐՏԱԴԻՐ ԱՊԱՀՈՎԱԳՐՈՒԹՅՈՒՆԸ: Իսկ հիմա ըստ էության. այն որ 2025 թվականին ԱՀԱ-ի (ապահովագրության) չմեկնարկելը բխում է առողջապահական ոլորտի շահերից և դա ճիշտ որոշում է, կարծում եմ նույնպես քննարկման ենթակա չէ: Սակայն հիմնահարցը այս ծրագրի հետագա ճակատագիրն է: Արդյոք կլինի՞ մի ժամամակահատված, որ ՀՀ քաղաքացին ստիպված չի լինի տուն, ավտոմեքենա և այլն վաճառել՝ ուռուցքաբանական կամ սրտային կամ այլ բժշկական ծառայությունների դիմաց վճարելու համար: Առողջապահության ոլորտի պատասխանատուները սկսած ՀՀ կառավարությունից մինչև տարբեր միջազգային կառույցներ, հայտարարում էին, որ ջանք չխնայելով «բարեփոխումներ» են իրականացնում ոլորտում և «5 պակաս» են ապահովագրության մեկնարկից: Բայց ստացվեց, որ 2025 թվականին մեկնարկը չի տրվում և դա ունի մի շարք պատճառներ և բացատրություններ, սկսենք «վերևից». Առողջապահության կառավարիչները հանուն ապահովագրության ներդրման կատարած իրենց արարաների մեջ կարևոր հարցեր են բաց թողել.
Այս անգամ, ի տարբերություն նախորդ անգամների, երբ շատ ավելի սահմանափակ ծրագրերի մասին էր խոսքը, մասնավորապես՝ էլեկտրոնային դեղատոմսեր, օֆերտա, ԱԱՊ բարեփոխում և այլն, «գետը գաթա չբերեց» և նրանց «օգնության չեկան» ո՛չ կառավարությունից, ո՛չ էլ այլ կառույցներից: Աներկբա է, որ ապահովագրության ներդրման «լոկոմոտիվը» առողջապահության նախարարությունն է ստանձնել, սակայն նրանք «մոռացել էին», որ Հայաստանում ֆիսկալ ռեսուրսների (պետական փողի) պատասխանատուն Կառավարության ֆինանսական բլոկն է և, որ Հայաստանում գործող ապահովագրական շուկայի խաղացողները՝ մասնավոր ապահովագրական կազմակերպությունները, ունեն բիզնես, մասնագիտական լայն հմտություններ, էլ չեմ խոսում նրանց լոբբինգի հնարավորությունների մասին»։