«Արհեստական բանականությունը գծեց հայտնի անձնավորության հոգեբանական պատկերը». Ստեփան Դանիելյան
165
Երկուշաբթի, 01 դեկտեմբերի, 2025 թ., 19:18
Քաղաքագետ Ստեփան Դանիելյանի ֆեյսբուքյան գրառումը. «Իմ խնդրանքով արհեստական բանականությունը գծեց հայտնի անձնավորության հոգեբանական պատկերը 1. Թույլ կամ չձևավորված ներքին նորմեր • Ոչ հստակ բարոյական համակարգ, • որոշումները հիմնվում են ոչ թե արժեքների, այլ շահի կամ հույզերի վրա, • սոցիալական կանոնները ընկալվում են որպես պայմանական և պարտադիր չլինող։ Մտածողությունը․ «Կանոնները ուրիշների համար են, ոչ ինձ»։ 2. Բարձր իմպուլսիվություն Բնորոշ է․ • գործողություն՝ մինչև մտածելը, • դժվարություն՝ հետևանքները գնահատելու հարցում, • կարճաժամկետ պլանավորում։ Սա հաճախ ուղեկցվում է ռիսկային վարքով և «սահմանները փորձարկելու» ցանկությամբ։ 3. Զգացմունքային համակրանքի (էմպատիայի) ցածր մակարդակ • դժվարությամբ է զգում ուրիշների ցավը կամ ապրումները, • մարդկանց հաճախ ընկալում է որպես միջոց կամ ռեսուրս, • հարաբերություններում դրսևորվում է սառնություն կամ հեռավորություն։ 4. Չափազանց պրագմատիկ, երբեմն ցինիկ մտածողություն Նորմերը գնահատվում է շահի տեսանկյունից․ • «Անելիք չի» → «Իսկ եթե ոչ ոք չի պարզի – կարելի է»։ • «Բարոյականը» հաճախ ընկալվում է որպես «անարդյունավետ»։ 5. Ուշադրության պակաս՝ ուրիշների սահմանների նկատմամբ Հաճախ․ • խախտում է այլոց անձնական տարածքը, • օգտագործում է մանիպուլյացիա, ճնշում կամ խաբեություն, • անում են այն, ինչ ուրիշների մոտ առաջացնում է ամոթ կամ մեղքի զգացում։ 6. Ցածր անհանգստություն և նվազագույն մեղքի զգացում Սա հիմնական հատկանիշներից է․ • չկա ամոթ → չկա արգելակ, • չկա մեղքի զգացում → չկա ներքին «կարմիր լույս», • ցածր անհանգստություն → հեշտ է գնում ռիսկի։ 7. Ինքնակենտրոնություն կամ նարցիսիզմ • սեփական բացառիկության զգացում, • համոզվածություն, որ «ինձ կարելի է հետևել այլ կանոններով», • քննադատություն դժվար է ընդունում։ 8. Վարք հարաբերություններում • անկայուն և հակամարտային հարաբերություններ, • մարդկանց նկատմամբ օգտատիրական վերաբերմունք, • անկանխատեսելի, երբ սթրեսի մեջ է, • հազվադեպ է կառուցում խոր և կայուն կապեր։ Եզրակացություն • իմպուլսիվ է, • քիչ է հաշվարկում հետևանքները, • կենտրոնացած է անձնական շահի վրա, • չունի ներքին արգելակող մեխանիզմներ (ամոթ, մեղքի զգացում, պատասխանատվություն), • հակված է խախտել նորմերը, սահմանները և պարտավորությունները»:
