«Հայերն ու Հայաստանը պատմության մեջ առաջին անգամ հիշատակվում են մ.թ.ա. III հազարամյակի կեսում». Մհեր Հակոբյան

Ռազմական հարցերով վերլուծաբան Մհեր Հակոբյանի ֆեյսբուքյան գրառումը. «Հայերն ու Հայաստանը պատմության մեջ ԱՌԱՋԻՆ ԱՆԳԱՄ հիշատակվում են մ.թ.ա. III հազարամյակի կեսում, ընդ որում կարևոր է ընդգծել, որ այդ ու դրան հաջորդող հիշատակություններում մեր առաջ հառնում է արդեն իսկ զգալի կայացածության մակարդակ ունեցող մի ազգ ու արդեն իսկ որոշակիորեն ձևավորված մի պետություն։ Այսպիսով, թեև հայերի առաջին հիշատակումը պատկանում է մ.թ.ա. III հազարամյակի կեսին, որը համաշխարհային պատմության մեջ ինքնին ԲԱՑԱՌԻԿ ՄԻ ԱՐԴՅՈՒՆՔ Է, քանի որ հայերը կարող են համարվել ներկայումս գոյություն ունեցող աշխարհի հնագույն ժողովուրդներից մեկը, սակայն հավանական է կարծել, որ հայերը գոյություն են ունեցել և սկսել են կազմավորվել դրանից դեռևս մի քանի հարյուրամյակ նույնիսկ առաջ։
Իրոք, եթե մ.թ.ա. III հազարամյակի կեսի վերաբերյալ մենք տեղեկություն ունենք արդեն իսկ զգալի կայացածության մակարդակ ունեցող մի ազգի և արդեն իսկ որոշակիորեն ձևավորված մի պետության մասին, ապա պարզ է, որ այդ գործընթացը ոչ թե «օդից» կամ միանգամից է հայտնվել այդ ժամանակ, այլ սկիզբ է առել դրանից գոնե մեկ կամ մի քանի հարյուրամյակ առաջ՝ կոպիտ գնահատականներով՝ մ.թ.ա. IV հազարամյակի վերջում կամ մ.թ.ա. III հազարամյակի սկզբում։ Այս առումով հարկ է միայն ավելացնել, որ, եթե մ.թ.ա. III հազարամյակի կեսի վերաբերյալ մենք ունենք «հայ»-ի և «Արմե» տերմինների առաջին հիշատակումը, ապա նույն ժամանակի վերաբերյալ առկա է պատմության մեջ առաջին հաղորդումը հայերի կողմից վարված ռազմական գործողության մասին։
Ինչպես արդեն նշվեց, արդեն ԱՌԱՋԻՆ ՇՈՒՄԵՐԱԿԱՆ ԱՂԲՅՈՒՐՆԵՐԸ մանրամասն խոսում են ինչպես հայերի, այնպես էլ հայերի առաջին պետության՝ իր բնույթով աստվածապետական պետություն հանդիսացած Հայկական լեռնաշխարհում ստեղծված Արատտայի քրմապետության մասին, իսկ աքքադական և էբլայական աղբյուրների «Արմանում»-ն ու «Արմի»-ն էլ լրացնում են այդ տեղեկությունները։ Նույնաբովանդակ տեղեկատվություն են փոխանցում նաև հայկական աղբյուրները՝ ի դեմս Մովսես Խորենացու և վերջինիս համար սկզբնաղբյուր հանդիսացած պատմիչների, ինչպես նաև բաբելոնյան, հունական, ասորական, պարսկական (պահլավական) և այլ աղբյուրների: Այսպիսով՝ հինարևելյան աղբյուրները, ինչպես նաև անտիկ և միջնադարյան պատմական ավանդույթը հայերին ավանդաբար համարել է ապրած Հայկական լեռնաշխարհում մարդկության արարումից անմիջապես հետո, ժամանակակից լեզվով ասած՝ մարդկության գիտակցական պատմության սկզբից։