Երևան`   +16 °C
Այսօր`   Ուրբաթ, 03 մայիսի, 2024 թ.

«Եթե կրթական բարեփոխումները պետք է լինեն արևմտյանի մեխանիկական ընդօրինակումները, իրավիճակը կարող է ավելի վատանալ». Գարիկ Քեռյան

1829
Կիրակի, 26 նոյեմբերի, 2023 թ., 01:06
«Եթե կրթական բարեփոխումները պետք է լինեն արևմտյանի մեխանիկական ընդօրինակումները, իրավիճակը կարող է ավելի վատանալ». Գարիկ Քեռյան

Քաղաքագետ Գարիկ Քեռյանի ֆեյսբուքյան գրառումը․ «Քաղաքացիների հարցերին պատասխանելու ժամանակ ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը ուղղակիորեն նշեց մեր բուհական համակարգի ցածր մակարդակի մասին, հավելելով, որ ՀՀ բուհերը չեն համապատասխանում միջազգային չափանիշներին: Բարձրագույն կրթության համակարգում՝ որպես չորս տասնամյակ աշխատող և դոկտորի ու պրոֆեսորի գիտակրթական աստիճանի հասած մասնագետ, ինձ թույլ կտամ որոշակի դիտարկումներ և պարզաբանումներ անել: Իհարկե, բարձրագույն կրթության համակարգը մեզ մոտ լուրջ մարտահրավերների առջև է կանգնած և իսկապես արմատական բարեփոխումների կարիք ունի: Բայց, եթե այդ բարեփոխումները պետք է լինեն արևմտյան գիտակրթական համակարգի մեխանիկական ընդօրինակումները և վերակազմավորումները, արդյունքում իրավիճակը կարող է ավելի վատանալ: Հայաստանի բարձրագույն կրթության համակարգը մենք ժառանգել ենք ԽՍՀՄ-ից, որն իր հերթին Ռուսական կայսրության կրթական համակարգի ժառանգորդն էր: Ռուսական կայսրության բարձրագույն կրթության հիմնադիրը Պյոտր Առաջինն էր, ում հրահանգով այն փոխառնվեց Պրուսիայից: Փաստացիորեն ներկայումս մենք և հետխորհրդային որոշ երկրներ դեռ պրուսական/գերմանական համակարգի ազդեցության կրողն ենք: Գերմանական որակի և մակարդակի մասին ես չէ, որ պետք է գրեմ, դա հանրահայտ իրողություն է: Բարձրագույն կրթության անդամահատումը բակալավրիատի և մագիստրատուրայի անգլոսաքսական մոդելով, որ մեխանիկորեն պարտադրվեց ԽՍՀՄ փլուզումից հետո, եղավ անարդյունավետ և ներկայիս հետընթացի պատճառներից մեկն է: ԱՄՆ-ի գիտակրթական համակարգում ընդգրկված են մեծ թվով մասնագետներ, որոնք արտագաղթել են Խորհրդային պետությունից և արևելաեվրոպական երկրներից, որոնք՝ որպես բարձրակարգ մասնագետ, անցել են հենց այդ պրուսական/գերմանական ուսուցման բարձրագույն դպրոցը: Հիմա, երբ ծրագրվում է կառուցել ակադեմիական քաղաք և բարեփոխել բարձրագույն կրթությունը, գուցե և անհրաժեշտ է մի պահ հետ նայել, վերցնել նախորդ համակարգերից այն, ինչը, որ անհրաժեշտ է, պահպանել և ելնել հայկական իրականության առանձնահատկություններից: Լսել եմ եվրոպական և ամերիկյան համալսարանների դասախոսների և հետազոտողների: Առավելություններ մեր մասնագետների նկատմամբ ինչ-որ առումներով ունեն, բայց չէի ասի, որ մենք զիջում ենք իրենց: Շատ առումներով, ինքնագովեստ չընդունեք, զիջում են: Ժամից ավել լսում ես, բառակույտից բացի ուրիշ ոչինչ չկա: Մեկ անգամ շտապողականություն դրսևորվեց, և ունեցանք լուրջ կորուստներ հիմա պետք է ավելի հավասարակշիռ մոտեցում, գիտակրթական ոլորտում կորցրածը տասնամյակներով չի վերականգնվում: Վերջում ասեմ, որ 10-ամյա միջնակարգ դպրոցը 12-ամյայի մեխանիկական վերափոխումը ևս անարդյունավետ դուրս եկավ»։

Աղբյուրը`   Գարիկ Քեռյան