Երևան`   0 °C
Այսօր`   Հինգշաբթի, 27 փետրվարի, 2025 թ.

Գառնի գյուղի քիչ հայտնի հուշարձանները. Սումպենց վանք

575
Հինգշաբթի, 20 ապրիլի, 2023 թ., 00:06
Գառնի գյուղի քիչ հայտնի հուշարձանները. Սումպենց վանք

Այսօր Հայաստանի ամենանշանավոր ու տուրիստական գյուղերից մեկը Գառնին է։ Այս գյուղն ամեն տարի հյուրընկալում է տասնյակ հազարավոր զբոսաշրջիկների, որոնց հատկապես այստեղ է ձգում առաջին դարում կառուցված հեթանոսական տաճարը, որը միակն է իր տեսակի մեջ տարածաշրջանում։ Սակայն քչերը գիտեն, որ Գառնի գյուղում հեթանոսական տաճարից բացի կան նաև մի շարք այլ հուշարձաններ, որոնք թեև դուրս են մնացել հիմնական զբոսաշրջային երթուղիներից, սակայն անչափ ուշագրավ են ու տպավորիչ։ Այդ հուշարձաններից է գյուղի գողտրիկ անկյուններից մեկում գտնվող Մաշտոց Հայրապետի վանքը, որը հայտնի է նաև Սումպենց վանք անունով։

Մաշտոց Հայրապետի կամ Սումպենց վանք
Մաշտոց Հայրապետի կամ Սումպենց վանք

Վանքի Սուրբ Աստվածածին եկեղեցին կառուցվել է 12-13-րդ դարերում։ Այն կառուցվել է իր ժամանակի ամենատարածված՝ ներքուստ խաչաձև գմբեթավոր եկեղեցու հատակագծով։
Մաշտոց Հայրապետի կամ Սումպենց վանք
Մաշտոց Հայրապետի կամ Սումպենց վանք
Եկեղեցին ընդհանուր առմամբ, թեև փոքր չափերին, աչքի է ընկնում իր գեղեցիկ հարդարանաքով։
Մաշտոց Հայրապետի կամ Սումպենց վանք
Մաշտոց Հայրապետի կամ Սումպենց վանք
Արտաքին պատերի որմնախորշերն ունեն գեղեցիկ հովհարաձև հարդարանք, լուսամուտները՝ ասեղնագործ զարդագոտի, գմբեթի նիստերը՝ խորշեր և վարդյակներ, միակ մուտքի բացվածքը շեշտված է սլաքաձև կամարով ու քանդակազարդ հարդարանքներով։
Մաշտոց Հայրապետի կամ Սումպենց վանք
Մաշտոց Հայրապետի կամ Սումպենց վանք
Մաշտոց Հայրապետի կամ Սումպենց վանք
Մաշտոց Հայրապետի կամ Սումպենց վանք

Թեև Եկեղեցու կառուցման մասին մենք շատ տեղեկություն չունենք, սակայն պատերին ու տարածքում առկա խաչքարերի արձանագրությունները փոքր ինչ լույս են սփռում եկեղեցու պատմությանը։
Մաշտոց Հայրապետի կամ Սումպենց վանք
Մաշտոց Հայրապետի կամ Սումպենց վանք
Հետաքրքիր է, որ ավանդաբար այս եկեղեցին անվանում են «Մաշտոց Հայրապետ» անվամբ՝ 879 թվականին Գառնիում վախճանված Հայոց կաթողիկոս Մաշտոց Եղիվարդեցու անվամբ, սակայն Հայրապետի տապանը գտնվում է ոչ թե վանքի տարածքում, այլ Գառնիի հեթանոսական տաճարի մոտ։
Մաշտոց Հայրապետի կամ Սումպենց վանք
Մաշտոց Հայրապետի կամ Սումպենց վանք

14-րդ դարից վանքը ստացել է նաև Սումպենց անվանումը։