AB'den Bulgaristan'ın Euro Bölgesi üyeliğine yeşil ışık

Avrupa Birliği'nin (AB) icra organı Avrupa Komisyonu, Bulgaristan'ın 1 Ocak 2026'dan itibaren Euro Bölgesi üyesi olması için tavsiye kararını açıkladı. Bulgaristan, Komisyon tavsiyesinin AB maliye bakanlarınca onaylanmasının ardından Euro Bölgesinin 21'inci üyesi olacak. AB maliye bakanlarının Temmuz ayındaki toplantılarında Bulgaristan'ın Euro Bölgesi üyeliğine tam destek vermesi bekleniyor.

Avrupa Komisyonu'nun tavsiye kararında Bulgaristan'ın "ortak para birimi Euro'ya geçişe hazırlık için gerekli kriterleri karşıladığı ve Bulgaristan ekonomisinin de para birliğine yeterince hazırlıklı olduğu" kaydedildi.

Avrupa Merkez Bankası da Bulgaristan'ın Euro Bölgesi üyeliği için olumlu görüş bildirerek ülkenin gerekli düzenlemeleri hayata geçirmedeki harikulâde azmini" övdü.

Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen da bir açıklama yaparak "Tebrikler Bulgaristan! Euro sayesinde Bulgaristan ekonomisi, Euro Bölgesi partnerleriyle daha fazla ticaret, yabancı doğrudan yatırımlara, mali kaynaklara, nitelikli iş ve reel gelire erişimle daha güçlü hale gelecek" mesajını paylaştı.

Avrupa Komisyonu'nun ekonomiden sorumlu üyesi Valdis Dombrovskis de "Bugünkü rapor, Bulgaristan, Euro Bölgesi ve Avrupa Birliği için tarihî bir andır. Euro bir para biriminden çok daha fazlasıdır. Bu yılın başlarında Schengen Bölgesine üyeliğinin ardından Euro Bölgesi üyeliğiyle Bulgaristan Avrupa'nın kalbine daha da yakınlaşacaktır" ifadelerini kullandı.

Bulgaristan Başbakanı Rosen Jelyazkov da, Avrupa Komisyonu'nun tavsiye kararı sonrasında yaptığı açıklamada "Bu olağanüstü bir gün. Bulgaristan'ın Euro yolunda yıllar süren reformlar, adanmışlık ve Avrupalı partnerlerimizle birlik içinde ileriye doğru bir adım daha atıldı" dedi.

Bulgarların yarısı Euro'ya karşı
Ancak Brüksel ve Bulgaristan hükümetinde yaşanan sevinç sokaklara yansımadı. Çarşamba günü başkent Sofya'nın merkezinde parlamento binası önünde toplanan yaklaşık bin kişi protesto gösterisi düzenledi, ellerinde Bulgar para birimi Leva'ya atıfla "Leva'yı koru", "Euro'ya hayır", "Gelecek egemen devletlerindir" yazılı pankartlar taşıdı. Gösteriyi, Rusya yanlısı popülist "Vızrajdane" (Yeniden Doğuş) Partisi organize etti.

Bulgaristan'da Euro'ya karşı olanlar, Euro Bölgesi üyeliğinin acı ekonomik reçetelere yol açacağından endişeli. Son kamuoyu yoklamaları Bulgarların yarısına yakınının Euro'ya geçişe karşı olduğunu gösteriyor.

AB'nin en yoksul ülkesi
18 yıldır AB üyesi olan 6,4 milyon nüfuslu Bulgaristan, Birlik'in en yoksul ülkesi konumunda. Son yıllarda Euro Bölgesine katılım için hazırlıklarını yoğunlaştıran, diğer yandan siyasî krizle çalkalanan ülke son üç yılda yedi kez seçime gitti. Son seçimler geçen yıl Ekim ayında düzenlendi.

Bulgaristan'ın Euro Bölgesi'ne katılma isteği, yıllardır enflasyon kriterine takılıyordu. Ülke üyelik için geçen yıl tüm kriterleri karşılamış, ancak enflasyon hedefini yine tutturamamıştı.

Euro Bölgesi'ne üye olabilmek için ülke ekonomisinin diğer euro ülkeleri ile uyumlu olması, enflasyonun kontrol altında bulunması, mali disiplin ve enflasyonun en iyi performans gösteren üç Euro Bölgesi ülkesi ortalamasını yüzde 1,5'ten fazla aşmaması gerekiyor.

Bulgaristan'da Nisan 2024-Nisan 2025 arası 12 aylık dönemde ortalama enflasyon yüzde 2,7 olarak kaydedildi.

Euro Bölgesi 1 Ocak 2002'de kurulduğunda 12 üyeye sahipti. 2007'de Slovenya, 2008'de Kıbrıs Cumhuriyeti ve Malta, 2009'da Slovakya, 2011'de Estonya, 2014'te Letonya, 2015'te Litvanya ve son olarak 2023'te Hırvatistan'ın katılmasıyla üye sayısı 20 olmuştu.