Այս օրը մահացել է ֆրանսիական կինոյի լեգենդ Անրի Վերնոյը

«Անրի Վերնոյը ֆրանսիական կինոյի մի մասն է». այսպես է բնութագրել ֆրանսահայ նշանավոր ռեժիսոր Անրի Վերնոյին Ֆրանսիայի նախկին նախագահ Ժակ Շիրակը:

Այսօր հունվարի 11-ին Վերնոյի մահվան 98-րդ տարելիցն է:

Անրի Վերնոյը (Աշոտ Մալաքյան) ծնվել է Օսմանյան կայսրությունում, Ռոդոսթոում, 1920 թվականի հոկտեմբերի 15-ին: Վերնոյի ընտանիքը գաղթել է Հայոց ցեղասպանությունից հետո 1924 թվականին, երբ Վերնոն ընդամենը 4 տարեկան էր։ Նրանք որոշ ժամանակով հաստատվել են Հունաստանում, ապա տեղափոխվել են Մարսել: 1949 թվականին տեղափոխվել է Փարիզ և աշխատել է կինոյում, եղել է ռեժիսորի ասիստենտ, ապա՝ բեմադրող ռեժիսոր, նկարահանել է ընդհանուր առմամբ շուրջ 42 ֆիլմ, գրել 6 սցենար, նկարահանվել 6 ֆիլմերում, եղել 4 կինոնկարի պրոդյուսեր։ «Մայրիկը» Վերնոյի վերջին ֆիլմն է։

1948 թվականին նկարահանել է իր առաջին ֆիլմը՝ «Հայոց վշտի և ազատության երգիչը» (նվիրված է գրող Ավետիս Ահարոնյանին)։ Առաջին լիամետրաժ՝ «Սեղան մեռածների համար» (1951 թ., ըստ Մարսել Էմեի) կինոնկարով Վերնոյը դասվել է Ֆրանսիայի լավագույն ռեժիսորների շարքը։ 1955 նակարհանել է «Աննշան մարդիկ»-ը:

Նրա ֆիլմերում նկարահանվել են նշանավոր դերասաններ Ֆեռնանդելը, Ժան Գաբենը, Ժան-Պոլ Բելմոնդոն, Ալեն Դելոնը, Էնթոնի Քուինը, Հենրի Ֆոնդան, Իվ Մոնտանը և ուրիշներ։ Վերնոյն ստեղծել է շուրջ 60 լիամետրաժ կինոնկարներ. լավագույններից են՝ «Արգելված պտուղ» (1952 թ.), «Կառնավալ» (1953 թ.), «Կովը և զինվորը» (1959 թ.), «Նախագահը» (1961 թ.), «Ճակատամարտ Սեն Սեբաստիանում» (1968 թ.), «Սարսափ քաղաքում» (1975 թ.), «Հազար միլիարդ դոլար» (1982 թ.) և այլն։

Վերնոյը 1988 թվականի Սպիտակի երկրաշարժին նվիրված «Քեզ համար, Հայաստան» երգի (տեքստը՝ Շառլ Ազնավուրի, երաժշտությունը՝ Տիրան Կառվարենցի) տեսահոլովակի ռեժիսորն է։

Ականավոր Ֆրանսիացի ռեժիսյորը մահացավ 2002 թվականի հունվարի 11-ին, 81 տարեկան հասակում, Փարիզի հիվանդանոցներից մեկում:

Անրի Վերնոյի հիշատակին մի քանի փողոցներ և հրապարակներ են վերանվանվել Հայաստանում և Ֆրանսիայում: